W Fundacji Varsztatovnia

Wstęp

Fundacja Varsztatovnia to miejsce służące rozwijaniu pasji, edukacji, rozwoju i budowaniu relacji poprzez kursy, wydarzenia i warsztaty. Mimo że nasze warsztaty i wydarzenia są skierowane głównie do osób dorosłych, możliwe jest pojawienie się na nich osób małoletnich, w szczególności nastolatków. Z myślą o tych właśnie osobach opracowaliśmy niniejsze Standardy Ochrony Małoletnich, których celem jest zapewnienie bezpiecznej przestrzeni dla osób małoletnich, wyznaczenie procedur reagowania na ew. sytuacje przemocowe, ustanowienie zasad rekrutacji oraz zapewnienie wsparcia małoletnim, którzy mogą go potrzebować. 

Definicje

1. Osoba małoletnia lub dziecko to każda osoba przed ukończeniem 18 roku życia. 
2. Personel / Pracownicy to osoby zatrudnione w Fundacji na podstawie mianowania, umowy o pracę, umowy zlecenia lub dzieła. 
3. Opiekunem osoby małoletniej jest jego rodzic, rodzic zastępczy lub inna osoba uprawniona do jego reprezentacji. 
4. Zgoda rodzica – zgoda co najmniej jednego z rodziców dziecka/opiekuna. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.
5. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika placówki, lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie. 
6. Osoba odpowiedzialna za Standardy Ochrony Małoletnich to wyznaczony przez kierownictwo placówki pracownik sprawujący nadzór nad realizacją Standardów Ochrony Małoletnich w placówce.
7. Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka. 
8. Krzywdzenie dziecka – krzywdzenie dziecka to każde zachowanie względem dziecka, które stanowi wobec niego czyn zabroniony. Oprócz tego krzywdzeniem jest zaniedbanie (zamierzone lub niezamierzone), działanie lub zaniechanie a także każdy jego rezultat, skutkujący naruszeniem praw, swobody, dóbr osobistych dziecka i zakłóceniem jego rozwoju.

Wyróżnia się następujące, podstawowe formy krzywdzenia:

• Przemoc fizyczna wobec dziecka. Jest to jednorazowe bądź powtarzające się działanie bądź zaniechanie wskutek którego dziecko doznaje faktycznej fizycznej krzywdy lub jest na nią potencjalnie zagrożone. Krzywda stanowi rezultat działania bądź zaniechania ze strony rodzica, opiekuna, osoby odpowiedzialnej za dziecko, posiadającej nad nim władzę lub takiej, której ufa.
• Przemoc psychiczna wobec dziecka. Jest to długotrwała, niefizyczna, szkodliwa interakcja pomiędzy dzieckiem a osobą za nie odpowiedzialną lub osobą, której dziecko ufa. Tak jak w przypadku przemocy fizycznej obejmuje zarówno działania, jak i zaniechania. 
• Przemoc seksualna wobec dziecka (wykorzystywanie seksualne dziecka). Jest to angażowanie dziecka poprzez dorosłego lub inne dziecko w aktywność seksualną. Dotyczy sytuacji gdy nie dochodzi do kontaktu fizycznego (np. ekshibicjonizm, molestowanie werbalne – np. prowadzenie rozmów o treści seksualnej nieadekwatnej do wieku dziecka, komentowanie w sposób seksualny wyglądu i zachowania dziecka, zachęcanie do kontaktu z treściami pornograficznymi, grooming – strategie nieseksualnego uwodzenia dziecka z intencją nawiązania kontaktu seksualnego w przyszłości) i gdy do takiego kontaktu dochodzi (sytuacje takie jak: dotykanie dziecka, zmuszanie dziecka do dotykania ciała sprawcy, stosunek seksualny). 
• Zaniedbywanie dziecka. Jest to chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie fizycznych i psychicznych potrzeb dziecka. Może przyjmować formę nierespektowania praw dziecka, co w rezultacie prowadzi do zaburzeń w jego zdrowiu i/lub rozwoju. Do zaniedbywania dziecka dochodzi w relacjach dziecka z osobą zobowiązaną do opieki, wychowania, troski i ochrony.
• Przemoc rówieśnicza (nękanie rówieśnicze, bullying). Przemoc rówieśnicza ma miejsce gdy dziecko doświadcza różnych form nękania ze strony rówieśników. Dotyczy działań bezpośrednich lub z użyciem technologii komunikacyjnych (np. za pośrednictwem Internetu i telefonów komórkowych). Przemoc rówieśniczą obserwujemy, gdy szkodliwe działanie ma na celu wyrządzenie komuś przykrości lub krzywdy (intencjonalność), ma charakter systematyczny (powtarzalność), a ofiara jest słabsza od sprawcy bądź grupy sprawców. 

Osoby odpowiedzialne

Pracownicy odpowiedzialni za poszczególne sektory działań na rzecz ochrony małoletnich: 

Do obowiązków osoby odpowiedzialnej za standardy ochrony dzieci należy:

1. Dbałość o udostępnienie standardów ochrony dzieci na stronie internetowej podmiotu oraz na jego terenie;
2. Przygotowanie pracownika podmiotu do stosowania standardów ochrony dzieci w trakcie rekrutacji i wdrożenia albo po dokonaniu jakichkolwiek zmian w standardach;
3. Delegowanie zadań oraz odpowiedzialności związanych z realizacją standardów ochrony dzieci w podmiocie do odpowiednich jednostek oraz monitoring ich realizacji;
4. Prowadzenie ewidencji pracowników podmiotu, którzy zapoznali się ze standardami ochrony dzieci przed przystąpieniem do pracy albo po dokonaniu w niej zmian;
5. Pzegląd standardów ochrony małoletnich w porozumieniu i współpracy z kierownictwem, pracownikami podmiotu – dbałość o adekwatne zakomunikowanie standardów interesariuszom
6. Monitorowanie czy występują trudności w stosowaniu standardów;
7. Koordynowanie prac związanych z aktualizacją standardów.

Do obowiązków osoby odpowiedzialnej za realizację Standardów w ramach rekrutacji do Fundacji należy:

1. Ustalenie tożsamości aplikantów i pozyskanie ich danych osobowych
2. Rewizja zgłoszeń i wybór aplikantów najlepiej przygotowanych do swojej roli 
3. Weryfikacja wykształcenia, kwalifikacji zawodowych i przebiegu dotychczasowego zatrudnienia kandydata 
4. Przestrzeganie obowiązku wynikającego z art. 21 ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich w ramach bieżących rekrutacji i dopuszczania do działalności. 
5. Dołączanie dostarczonych oświadczeń do akt osobowych pracownika lub do umowy cywilnoprawnej
6. Informowanie aplikantów o obowiązkach ustawowych oraz obowiązujących w Fundacji standardach w trakcie procesu rekrutacyjnego 
7. Przed nawiązaniem współpracy i powierzeniem kandydatowi obowiązków polegających na pracy z małoletnimi ustala czy występuje z jego strony ryzyko stworzenia zagrożenia dla osób obecnych na zajęciach, w tym osób małoletnich. Nadto ustala, czy kandydat podziela wartości podmiotu dotyczące poszanowania małoletnich oraz ich praw.

Do osoby odpowiedzialnej za ochronę małoletnich i wsparcie osób małoletnich należy, stosownie do sytuacji: 

1. Przyjęcie zgłoszenia o wystąpieniu czynnika ryzyka zagrożenia dobra małoletniego;
2. Przyjęcie zgłoszenia o ujawnieniu symptomów krzywdzenia dziecka lub krzywdzeniu dziecka; ujawnionych lub zgłoszonych incydentach lub zdarzeniach zagrażających dobru małoletniemu, udokumentowanie ich, weryfikacja oraz informowanie kierownictwa podmiotu o wynikach poczynionych ustaleń;
3. Przyjęcie zgłoszenia o podejrzeniu lub niewłaściwym udostępnieniu; rozpowszechnianiu lub wykorzystaniu wizerunku dziecka lub ujawnione na tym tle problemy;
4. Zainicjowanie interwencji;
5. Zawiadomienie zespołu interdyscyplinarnego w celu wszczęcie procedury „Niebieskiej Karty; Zawiadomienie sądu opiekuńczego;
6. Złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego;
7. Prowadzenie ewidencji zdarzeń oraz interwencji, zabezpieczanie dokumentacji.
8. Opracowanie planu pomocy małoletniemu, współpraca ze specjalistami udzielającymi wsparcia, kontakt z opiekunami małoletniego.

Zasady bezpiecznych relacji pracownicy – małoletni

1. Zasady bezpiecznych relacji pracowników z dziećmi obowiązują wszystkich pracowników, współpracowników, stażystów i wolontariuszy, członków podmiotu, a także każdą dorosłą osobę mającą kontakt z dziećmi znajdującymi się pod opieką podmiotu, jeśli kontakt ten jest związany z działalnością podmiotu.
2. Naczelną zasadą wszystkich czynności podejmowanych przez pracowników jest działanie dla dobra małoletniego i w jego najlepszym interesie.
3. Każdy pracownik traktuje małoletniego z szacunkiem oraz uwzględnia jego godność i  indywidualne potrzeby.
4. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec małoletniego w jakiejkolwiek formie.
5. Niedopuszczalne jest nawiązywanie z małoletnim jakichkolwiek relacji o charakterze seksualnym czy romantycznym.
6. Każdy pracownik działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych podmiotu oraz swoich kompetencji.
7. Każdy pracownik jest zobowiązany do utrzymywania profesjonalnej relacji z małoletnim i każdorazowego rozważenia, czy reakcja, komunikat bądź działanie wobec małoletniego są adekwatne do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i sprawiedliwe wobec innych dzieci. Wszelkie działania względem małoletniego powinny być prowadzone w sposób otwarty i przejrzysty dla innych, aby zminimalizować ryzyko błędnej interpretacji zachowania.

Komunikacja z dziećmi

Każdy pracownik w komunikacji z małoletnim:

1. Zachowuje cierpliwość i szacunek wobec małoletniego;
2. Uważnie słucha i udziela odpowiedzi adekwatnych do wieku i danej sytuacji;
3. Zwraca się do małoletniego po imieniu (nie nazwisku lub ksywce, chyba że małoletni wyraźnie o to prosi);
4. Podejmując decyzje dotyczące małoletniego, informuje go o tym i stara się brać pod uwagę jego oczekiwania;
5. Szanuje prawo małoletniego do prywatności. Jeśli konieczne jest odstąpienie od zasady poufności, aby chronić małoletniego, informuje je o tym najszybciej jak to możliwe;
6. W wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, kiedy musi zostać z dzieckiem sam na sam, zawsze powiadamia o tym innych pracowników oraz informuje, w którym dokładnie miejscu będzie przebywać wraz z dzieckiem;
7. Zapewnia małoletniego że jeśli czuje się niekomfortowo w jakiejś sytuacji, wobec konkretnego zachowania czy słów, może o tym powiedzieć temu pracownikowi lub wskazanej osobie i może oczekiwać odpowiedniej reakcji i/lub pomocy;
8. Nie zawstydza, nie upokarza, nie lekceważy i nie obraża małoletniego (ani żadnej innej osoby);
9. Nie krzyczy na małoletniego, a w sytuacji wynikającej z zagrożenia bezpieczeństwa małoletniego lub innych małoletnich reaguje w inny stanowczy, zdecydowany sposób;
10. Nie ujawnia informacji wrażliwych dotyczących małoletniego wobec osób nieuprawnionych, w tym wobec innych dzieci. Obejmuje to wizerunek małoletniego, informacje o jego/jej sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej;
11. Nie zachowuje się w obecności małoletniego w sposób niestosowny. Obejmuje to używanie wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienie obraźliwych uwag, nawiązywanie w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej oraz wykorzystywanie wobec małoletniego relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby).

Działania z małoletnimi

Każdy pracownik w działaniach z małoletnimi:

1. Jest zobowiązany do jawności każdorazowego kontaktu z małoletnimi (nie zataja i nie ukrywa że kontakt miał miejsce);
2. Swoim zachowaniem daje przykład i jest wzorem do naśladowania;
3. Docenia i szanuje wkład i wysiłek, nie koncentruje się wyłącznie na wydajności i wynikach, nie obwinia za porażkę;
4. Traktuje małoletnich równo bez względu na płeć, orientację seksualną, sprawność/niepełnosprawność, status społeczny, etniczny, kulturowy, religijny, światopogląd i inne;
5. Stosuje reguły fair play i zachęca innych do ich przestrzegania;
6. Informuje kierownictwo podmiotu o wszystkich ryzykownych sytuacjach, które obejmują zauroczenie małoletniego pracownikiem lub pracownika małoletnim. W przypadku bycia świadkiem takiej sytuacji, reaguje stanowczo i z wyczuciem.
7. Nie zachęca do udziału w warsztatach / zajęciach w przypadku kontuzji. Nie przymusza to udziału w zajęciach jeśli małoletni nie ma na to ochoty (zajęcia w Fundacji są nieobowiązkowe i tylko dla chętnych);
8. Nie uzależnia wartości małoletnich od ich wyników, talentu czy umiejętności;
9. Unika faworyzowania małoletnich i nie otacza ich osobistą opieką, której nie potrzebują;
10. Nie nawiązuje z dzieckiem jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych ani nie składa mu propozycji o nieodpowiednim charakterze. Obejmuje to także seksualne komentarze, żarty, gesty oraz udostępnianie dzieciom treści erotycznych i pornograficznych bez względu na ich formę i bez względu na to czy małoletni wyraził na to zgodę czy chęć. 
11. Nie utrwala wizerunku dziecka (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) dla potrzeb prywatnych. Dotyczy to także umożliwienia osobom trzecim utrwalenia wizerunków dzieci, jeśli kierownictwo podmiotu nie zostało o tym poinformowane, nie wyraziło na to zgody i nie uzyskał zgód rodziców/opiekunów prawnych oraz samych dzieci.
12. Nie proponuje dzieciom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji, jak również nie używa ich w obecności dzieci.
13. Nie udaje się z nim do toalety, nie przebywa sam na sam w pomieszczeniu zamkniętym na klucz. 
14. Nie przyjmuje pieniędzy ani prezentów od dziecka oraz rodziców/opiekunów prawnych dziecka. Nie wchodzi w relacje jakiejkolwiek zależności wobec dziecka lub rodziców/opiekunów dziecka, które mogłyby prowadzić do oskarżeń o nierówne traktowanie bądź czerpanie korzyści majątkowych i innych.

Kontakty fizyczny z małoletnim

Każde działanie wobec dziecka noszące znamiona aktu przemocy jest niedopuszczalne. Istnieją jednak sytuacje, w których fizyczny kontakt z dzieckiem może być stosowny i spełnia zasady bezpiecznego kontaktu, gdyż jest odpowiedzią na potrzeby dziecka w danym momencie, uwzględnia wiek dziecka, etap rozwojowy, płeć, kontekst kulturowy i sytuacyjny. Nie można jednak wyznaczyć uniwersalnej zasady, po to by określić kiedy taki kontakt fizyczny jest odpowiedni, ponieważ zachowanie odpowiednie wobec jednego dziecka może być nieodpowiednie wobec innego. Należy zawsze kierować się swoim profesjonalnym osądem, słuchając, obserwując i odnotowując reakcję dziecka, pytając je o zgodę na kontakt fizyczny (np. przytulenie) i zachowując świadomość, że nawet przy dobrych intencjach taki kontakt może być błędnie zinterpretowany przez dziecko lub osoby trzecie.

Takie doświadczenia mogą czasem sprawić, że dziecko będzie dążyć do nawiązania niestosownych bądź nieadekwatnych fizycznych kontaktów z dorosłymi. W takich sytuacjach pracownik powinien reagować z wyczuciem, jednak stanowczo i pomóc dziecku zrozumieć znaczenie osobistych granic.

Kontakt fizyczny nie może być związany z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy. Jeśli pracownik jest świadkiem jakiegokolwiek z wyżej opisanych zachowań i/lub sytuacji ze strony innych dorosłych lub dzieci, zawsze powinien poinformować o tym osobę odpowiedzialną i/lub postąpić zgodnie z obowiązującą procedurą interwencji.

Każdy pracownik w kontakcie fizycznym z dziećmi:

1. W sytuacji, w której musi dotknąć dziecko, aby skorygować jego postawę, uprzednio wyjaśnia co i z jakiego powodu będzie robił;
2. Jest zawsze przygotowany na wyjaśnienie swoich czynności i gestów względem dziecka;
3. Zachowuje szczególną ostrożność wobec dzieci, które doświadczyły nadużycia i krzywdzenia, w tym seksualnego, fizycznego bądź zaniedbania. 
4. Nie ukrywa i zachowuje jawność utrzymywania kontaktów z dzieckiem.
5. Nie bije, nie szturcha, nie popycha, nie szarpie, nie kopie, nie klepie, ani w jakikolwiek sposób nie narusza integralności fizycznej dziecka.
6. Nie dotyka dziecka w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny.
7. Nie angażuje się w takie aktywności jak łaskotanie czy brutalne zabawy fizyczne.
8. W ramach ćwiczeń warsztatowych dopuszcza do kontaktu fizycznego między uczestnikami tylko w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia ćwiczenia, np. aktorskiego, wokalnego, uprzednio pytając małoletniego (oraz innych zaangażowanych) o zgodę i chęć uczestnictwa w takim ćwiczeniu oraz zachowując pozostałe punkty nieniejszych standardów. Jeśli małoletni, lub dowolna inna osoba nie chce brać udziału w ćwiczeniu pracownik wskazuje miejsce w którym może poczekać aż zostanie ono zakończone

Kontakty poza zajęciami

1. Co do zasady kontakt pracownika z dzieckiem powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i dotyczyć celów mieszczących się w zakresie obowiązków pracownika.
2. Pracownikowi nie wolno zapraszać małoletniego do swojego miejsca zamieszkania ani spotykać się z nim poza godzinami pracy. 
3. Jeżeli nawiązanie kontaktu jest konieczne, właściwą formą komunikacji z dziećmi i ich opiekunami poza godzinami pracy są kanały służbowe (e-mail, telefon służbowy). Jeśli pracownik nie ma dostępu do telefonu służbowego istnieje możliwość komunikacji z dzieckiem przez kanały internetowe (np. grupy w mediach społecznościowych). Jeśli dziecko jest w wieku niższym niż 15 lat, kontakt przez media społecznościowe dozwolony jest tylko jeśli w grupie lub w gronie odbiorców jest jeszcze jedna osoba dorosła, lub odbiorcami jest co najmniej dwoje dzieci. Każdorazowo musi być to kontakt jawny, odbywany za wiedzą kierownictwa podmiotu, zgodnie z obowiązującymi procedurami. 
4. Jeśli jest to konieczne, spotkanie z małoletnim poza godzinami pracy, pracownik musi poinformować o tym kierownictwo podmiotu, a rodzic/opiekun małoletniego oraz sam małoletni musi wyrazić zgodę na taki kontakt.
5. Jeśli dziecko i jego opiekun są osobami bliskimi lub znajomymi pracownika, podczas kontaktów towarzyskich, pracownik ten jest zobowiązany do zachowania w poufności wszystkich informacji dotyczących innych małoletnich oraz ich opiekunów.
6. Zabrania się pracownikowi podróży z dzieckiem bez jego opiekuna. Nie dotyczy to podróży związanych z wyjazdem na zgrupowanie, obóz, zawody. 
7. W przypadku warsztatów indywidualnych konieczna jest zgoda opiekuna oraz rekomendowana obecność jeszcze jednego dorosłego podczas takich zajęć, w szczególności jeśli dziecko jest w wieku poniżej 15 lat. 

Bezpieczeństwo w kontaktach online

1. Pracownik jest świadomy cyfrowych zagrożeń i ryzyka wynikającego z rejestrowania prywatnej aktywności w sieci przez aplikacje i algorytmy, ale także własnych działań w Internecie. 
2. Pracownik nie może używać swoich prywatnych kont w mediach społecznościowych do publikowania informacji związanych z pracą z dziećmi. Wszelka tego rodzaju komunikacja jest prowadzona poprzez oficjalne media społecznościowe podmiotu. Publikując komentarze na portalach społecznościowych każdy pracownik kieruje się rozwagą, i ocenia czy nie zagraża to dobru dziecka i nie wyrządzi mu krzywdy.
3. Pracownikowi nie wolno nawiązywać kontaktów z dzieckiem znajdującym się pod opieką podmiotu poprzez przyjmowanie bądź wysyłanie zaproszeń w mediach społecznościowych dla celów innych niż służbowe.
4. W trakcie zajęć czy innych aktywności, dzieci nie powinny używać urządzeń elektronicznych . 
5. Komunikacja online powinna odbywać się w miarę możliwości za pośrednictwem rodziców lub opiekunów. W przypadku, kiedy nie jest to możliwe a dziecko jest w wieku poniżej 15 lat, należy uzyskać zgodę w/w osób oraz dziecka na komunikację bezpośrednią, pamiętając o tym, że bezpośrednia komunikacja z dzieckiem za pośrednictwem poczty elektronicznej bądź zamkniętych grup służących komunikacji z dziećmi (np. Whatsapp, Messenger), jest możliwa wyłącznie, jeśli w grupie lub w gronie odbiorców jest jeszcze jedna osoba dorosła, lub odbiorcami jest co najmniej dwoje dzieci. Każdorazowo musi być to kontakt jawny.
6. Wiadomości powinny ograniczać się wyłącznie do komunikacji związanej bezpośrednio z uczestnictwem małoletniego w zajęciach i wydarzeniach podmiotu. W szczególności nie należy przesyłać niczego co osoba trzecia mogłaby uznać za wiadomość o charakterze seksualnym.
7. Bezwzględnie zabronione jest komunikowanie się z małoletnimi poniżej 15 lat poprzez czaty internetowe, strony z grami, komunikatory internetowe, za wyjątkiem sytuacji opisanej w pkt. 5.

Organizacja wydarzeń kulturalnych

1. Kierownictwo podmiotu umożliwia zapoznanie się uczestników wydarzeń ze standardami poprzez zamieszczenie treści na stronie internetowej podmiotu. W przypadku organizacji imprezy masowej, obowiązek zapoznania się ze standardami umieszczany jest w regulaminie imprezy masowej. 
2. Kierownictwo podmiotu jest zobowiązane do organizacji wydarzeń sportowych uwzględniając:

1. właściwą komunikację pomiędzy uczestnikami wydarzenia,
2. przestrzeganie przez uczestników wydarzeń zasad analogicznych do relacji pracownika z dzieckiem określonych w § 8,
3. Kierownictwo podmiotu ma obowiązek podjąć działania mające na celu usunięcie z wydarzeń sportowych osoby zakłócające porządek, zachowujące się w sposób wulgarny i naruszające zasady określone w ust. 2. 

Szkolenia

1. Pracownik posiada wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwraca uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia dzieci. 
2. Pracownik uczestniczy w organizowanych lub rekomendowanych przez dyrekcję szkoleniach dotyczących ochrony dzieci. 
3. Osoby pracujące z dziećmi przechodzą wdrożenie z nieniejszych Standardów, które dotyczy tematyki związanej z ich obowiązkami względem dzieci, a w razie porzeby również wdrożenie przypominające.  
4. Po aktualizacji standardów pracownicy są informowani o wprowadzanych zmianach, a w razie potrzeby wdrożenie jest powtarzane.

Procedury interwencyjne

1. Procedury interwencji mają na celu wspieranie pracowników w realizowaniu prawnego i społecznego obowiązku reagowania w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka.
2. Celem interwencji jest zatrzymanie krzywdzenia dziecka, udzielenie mu ochrony w celu zapewnienia mu bezpieczeństwa
3. Zagrożenie bezpieczeństwa dzieci może przybierać różne formy, z wykorzystaniem różnych sposobów kontaktu i komunikowania.
4. Na potrzeby niniejszego dokumentu przyjęto następującą kwalifikację zagrożenia bezpieczeństwa dzieci:

1.  przestępstwo na szkodę dziecka (np. wykorzystanie seksualne, znęcanie się nad dzieckiem),
2. inna forma krzywdzenia, niebędąca przestępstwem, taka jak np. krzyk, kary fizyczne, poniżanie,
3. zaniedbanie potrzeb życiowych dziecka (np. związanych z żywieniem, higieną czy zdrowiem).

1. Na potrzeby niniejszego dokumentu wyróżniono procedury interwencji w przypadku podejrzenia działania na szkodę dziecka przez:

1.  osoby dorosłe (pracownicy, inne osoby trzecie, rodziców/opiekunów prawnych),
2. inne dziecko

1. Osobą odpowiedzialną za prowadzenie interwencji jest kierownictwo podmiotu, które, może powierzyć wykonywanie do tego zadania innej osobie.
2. W przypadku powzięcia przez pracownika podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, lub zgłoszenia takiej okoliczności przez dziecko lub opiekuna dziecka, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji osobie odpowiedzialnej za prowadzenie interwencji. Notatka ma formę pisma lub maila.
3. Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony osoby odpowiedzialnej za prowadzenie interwencji, wówczas działania opisane w niniejszym rozdziale podejmuje osoba, która dostrzegła krzywdzenie lub do której zgłoszono podejrzenie krzywdzenia.
4. Do udziału w interwencji można włączyć specjalistów, w szczególności psychologów i pedagogów aby skorzystać z ich profesjonalnej pomocy podczas rozmowy z dzieckiem o trudnych doświadczeniach
5. Osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji informuje opiekunów o ciążącym na niej obowiązku zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji (prokuratura/policja lub sąd rodzinno-opiekuńczy, lub najbliższy ośrodek pomocy społecznej). Jeżeli poinformowanie opiekuna dziecka jest sprzeczne z dobrem dziecka lub niemożliwe, odstępuje się od tego obowiązku.
6. Po poinformowaniu opiekunów zgodnie z punktem poprzedzającym, osoba odpowiedzialna za interwencję składa w zależności od sytuacji zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury i/lub policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich oraz ośrodka pomocy społecznej.
7. Dalsze czynności są podejmowane przez właściwe instytucje, zgodnie z ich kompetencjami.
8. Z przebiegu każdej interwencji sporządza się kartę interwencji. Kartę załącza się do rejestru interwencji prowadzonego przez podmiot.
9. Wszystkie osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych powzięły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania poufności, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
10. W przypadku gdy podejrzenie zagrożenia bezpieczeństwa dziecka zgłosił opiekun dziecka, a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować opiekunów dziecka na piśmie.
11. W zależności od potrzeb, może zostać powołany zespół w celu opracowania metod wsparcia dziecka krzywdzonego składający się ze specjalistów i pracowników  podmiotu.
12. W przypadku podejrzenia, że życie dziecka jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu pracownik, który pierwszy powziął informację o zagrożeniu niezwłocznie odpowiednie służby (policja, pogotowie ratunkowe), dzwoniąc pod numer 112. Po dokonaniu zawiadomienia sporządza kartę interwencji, którą przekazuje osobie odpowiedzialnej za prowadzenie interwencji.
13. W przypadku gdy zgłoszono krzywdzenie dziecka, osoba odpowiedzialna za interwencję przeprowadza rozmowę z dzieckiem i innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i o sytuacji osobistej (rodzinnej, zdrowotnej) dziecka, a w szczególności – z jego opiekunem. Osoba odpowiedzialna za interwencję podejmuje starania w celu ustalenia przebiegu zdarzenia, ale także wpływu zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka. Ustalenia są spisywane w karcie interwencji.
14. Osoba odpowiedzialna za interwencję przekazuje opiekunowi małoletniego (o ile to on nie jest osobą stosującą przemoc) informacje o zdarzeniu oraz o zasadności i istniejących możliwościach skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym u innych podmiotu lub służb.
15. Jeżeli istnieje podejrzenie, że na szkodę dziecka popełniono przestępstwo, osoba odpowiedzialna za interwencję sporządza zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje je do właściwej miejscowo jednostce policji lub prokuratury.

Krzywdzenie dziecka przez osobę dorosłą

1. W przypadku, gdy z rozmowy z opiekunem wynika, że nie jest zainteresowany udzieleniem pomocy dziecku, ignoruje zdarzenie lub w inny sposób nie wspiera dziecka, które doświadczyło krzywdzenia, osoba odpowiedzialna za interwencję sporządza wniosek o wgląd w sytuację rodziny, który kieruje do sądu rodzinnego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka.
2. W przypadku, gdy z przeprowadzonych ustaleń wynika, że opiekun dziecka zaniedbuje jego potrzeby psychofizyczne lub rodzina jest niewydolna wychowawczo (np. dziecko chodzi w nieadekwatnych do pogody ubraniach, opuszcza miejsce zamieszkania bez nadzoru osoby dorosłej), rodzina stosuje przemoc wobec dziecka (rodzic/inny domownik krzyczy na dziecko, stosuje klapsy lub podobnego rodzaju kary fizyczne), należy poinformować ośrodek pomocy społecznej o tym fakcie oraz potrzebie udzielenia pomocy rodzinie. Nadto gdy niespełnianie potrzeb wynika z sytuacji ubóstwa, ma miejsce przemoc i zaniedbanie – należy także powiadomić o konieczności wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”.
3. W przypadku gdy zgłoszono krzywdzenie dziecka przez pracownika podmiotu, osoba ta zostaje odsunięta od wszelkich form kontaktu z dziećmi (nie tylko dzieckiem pokrzywdzonym) do czasu wyjaśnienia sprawy.
4. W przypadku gdy jest oczywiste, że pracownik podmiotu dopuścił się wobec dziecka innej formy krzywdzenia niż popełnienie przestępstwa na jego szkodę, i nie zachodzi potrzeba natychmiastowego powiadamiania właściwych instytucji, osoba odpowiedzialna za interwencję bada wszystkie okoliczności sprawy, w szczególności wysłuchuje osobę podejrzewaną o krzywdzenie, dziecko pokrzywdzone oraz innych świadków zdarzenia. 
5. W przypadku ustalenia, że naruszenie dobra dziecka było znaczne, w szczególności, gdy doszło do dyskryminacji lub naruszenia godności dziecka, należy rozważyć rozwiązanie stosunku prawnego z osobą, która dopuściła się krzywdzenia, lub zarekomendować takie rozwiązanie zwierzchnikom tej osoby. Jeżeli osoba, która dopuściła się krzywdzenia, nie jest zatrudniona przez dany podmiot, lecz  podmiot współpracujący lub jest wolontariuszem rekomendujemy wprowadzenie zakazu wstępu tej osoby na teren podmiotu. Jeżeli będzie to uznane to za niewystarczające, należy zmienić lub rozwiązać umowę z instytucją współpracującą w celu uniemożliwienia tej osobie kontaktu z dziećmi.
6. Wszystkie osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych powzięły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.

Krzywdzenie rówieśnicze

1. W przypadku podejrzenia krzywdzenia maloletniego przez innego małoletniego przebywającego na terenie podmiotu (np. na zajęciach grupowych) należy przeprowadzić rozmowę z małoletnim podejrzewanym o krzywdzenie oraz jego opiekunem a także oddzielnie z małoletnim krzywdzonym i jego opiekunem. Ponadto należy porozmawiać z innymi osobami mającymi wiedzę o zdarzeniu.
2. W trakcie rozmów należy dążyć do ustalenia przebiegu zdarzenia, a także wpływu zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka krzywdzonego. Ustalenia są spisywane na karcie interwencji. Sporządza się dwie odrębne karty interwencji dla opiekunów dziecka krzywdzącego oraz krzywdzonego.
3. Wspólnie z opiekunem dziecka krzywdzącego należy opracować plan naprawczy, celem zmiany niepożądanych zachowań, co może być warunkiem dalszego uczestniczenia małoletniego w zajęciach. 
4. Z opiekunem małoletniego krzywdzonego należy opracować plan zapewnienia mu bezpieczeństwa, włączając w ten plan sposoby odizolowania małoletniego od źródeł zagrożenia.
5. W trakcie rozmów należy upewnić się, że dziecko podejrzewane o krzywdzenie innego dziecka samo nie jest krzywdzone przez opiekuna, innych dorosłych bądź inne dzieci. W przypadku potwierdzenia takiej okoliczności należy podjąć stosowną interwencję także w stosunku do tego dziecka.
6. W przypadku, gdy małoletni krzywdzący nie uczestniczy w działaniach podmiotu (jest osobą „z  zewnątrz”) należy porozmawiać z małoletnim krzywdzonym, innymi osobami mającymi wiedzę o zdarzeniu, a także z opiekunami dziecka krzywdzonego celem ustalenia przebiegu zdarzenia, a także wpływu zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka. Kierownictwo podmiotu organizuje spotkanie/a z opiekunem dziecka, którym przekazuje informacje o zdarzeniu oraz o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym u innych podmiotu  lub służb oraz o sposobach reakcji na zdarzenie (poinformowanie sądu rodzinnego, poinformowanie szkoły, poinformowanie opiekunów dziecka krzywdzącego).
7. Jeżeli osobą podejrzewaną o krzywdzenie jest dziecko w wieku od 13 do 17 lat, a jego zachowanie nosi znamiona czynu karalnego, należy o zdarzeniu poinformować pisemnie właściwy ze względu na jego miejsce zamieszkania sąd rodzinny lub policję.
8. Jeżeli osobą podejrzewaną o krzywdzenie jest dziecko powyżej lat 17, a jego zachowanie nosi znamiona przestępstwa, o zdarzeniu należy pisemnie poinformować właściwą miejscowo jednostkę policji lub prokuratury.

Ujawnienie treści nielegalnych lub nieodpowiednich

W przypadku zgłoszenia/ujawnienia treści nielegalnych, szkodliwych lub nieodpowiednich do wieku, lub w przypadku zdarzeń godzących w bezpieczeństwo dzieci należy:

1. Powiadomić opiekuna dziecka skrzywdzonego i dziecka udostępniającego treści;
2. Zdarzenie zarejestrować, przeanalizować oraz odpowiednio udokumentować; 
3. Powiadomić policję/sąd rodzinny w przypadku podejrzenia popełnienia czynu zabronionego;
4. Zapewnić bezpieczeństwo i wsparcie dziecku poszkodowanemu.

Plan wsparcia

Wobec dziecka poddawanego krzywdzeniu należy opracować plan wsparcia. Dotyczy to sytuacji krzywdzenia przez osoby dorosłe (pracownicy, inne osoby trzecie, rodziców/opiekunów prawnych) oraz inne dziecko. Plan powinien zawierać wskazania dotyczące podjęcia przez podmiot działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym:

1. Sposoby odizolowania go od źródeł zagrożenia;
2. Wsparcia, jakie podmiot zaoferuje dziecku;
3. Skierowania dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli zachodzi taka potrzeba.

Plan wsparcia powinien być opracowany z opiekunami dziecka i omówiony z dzieckiem. W przypadku, gdy opiekun jest osobą krzywdzącą dziecko, wówczas plan należy opracować w porozumieniu z rodzicem niekrzywdzącym.

W tworzeniu planu wsparcia należy korzystać z możliwości i zasobów podmiotu oraz włączać inne specjalistyczne podmioty takie jak: lokalne ośrodki pomocy społecznej, ośrodki interwencji kryzysowej, poradnie psychologiczno – pedagogiczne, specjalistyczne poradnie rodzinne, ośrodki wczesnej interwencji, ośrodki wsparcia dziennego, środowiskowe centra zdrowia psychicznego dla dorosłych oraz środowiskowe centra zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży, centra pomocy dzieciom (centrapomocydzieciom.fdds.pl), ogólnopolskie i lokalne organizacje pozarządowe zajmujące się wspieraniem rodziców i dzieci. 

Jako uzupełnienie działań można przekazać dziecku numer telefonu zaufania 116 111. Dorośli mogą skorzystać z Telefonu dla Rodziców i Nauczycieli w sprawie Bezpieczeństwa Dzieci 800 100 100.

Zagrożenia w Internecie

1. Za zagrożenia związane z użytkowaniem przez dzieci Internetu i mediów elektronicznych uznaje się: 

• dostęp do treści nielegalnych, min. materiałów przedstawiających seksualne wykorzystywanie dziecka; materiały przedstawiające twardą pornografię,  treści propagujące rasizm i ksenofobię, inne nielegalne treści skierowane przeciwko bezpieczeństwu dzieci, na przykład:  propagowanie lub pochwalanie zachowań o charakterze pedofilskim, materiały utrwalające wizerunek nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej przy użyciu przemocy, groźby bezprawnej lub podstępu albo rozpowszechniane bez jej zgody, treść pornograficzne udostępniane małoletniemu, uwodzenie dziecka poniżej 15 r.ż. przez Internet, tzw. child grooming, zjawisko szantażu na tle seksualnym (określane również jako „sextortion”).
• dostęp do treści szkodliwych i nieodpowiednich m.in. treści obrazujących przemoc, obrażenia fizyczne, prezentujących drastyczne sceny, śmierć, okrucieństwo wobec zwierząt, treści nawołujących do podejmowania działań autodestrukcyjnych (samookaleczeń, pro-ana, samobójstw, zażywania szkodliwych substancji, w tym środków psychoaktywnych niezidentyfikowanych jednoznacznie jako narkotyki itp.), treści nawołujących do przemocy,  przestępczości, radykalizacji (również sekty) i ekstremizmu, patostreamy, treści dyskryminacyjnych oraz pornograficznych.
• dostęp do szkodliwych i nieodpowiednich kontaktów online oraz usług online – m.in. presja rówieśnicza, cyberprzemoc, grooming, szantaż na tle seksualnym, aktywność seksualna jako źródło dochodu osób nieletnich, hazard online, reklamy niedostosowane do wieku, media społecznościowe niedostosowane do wieku.
• dostęp do szkodliwych i ryzykownych zachowań – np. podejmowanie wyzwań online, seksting, wywieranie presji, stosowanie przemocy z wykorzystaniem technologii informacyjnych i komunikacyjnych.

1. Jeśli podmiot ma własną siedzibę, w której udostępnia sieć wi-fi rozwiązania organizacyjne na poziomie placówki bazują na aktualnych standardach bezpieczeństwa dostęp dziecka do Internetu możliwy jest na własnym urządzeniu po podłączeniu do sieci wi-fi lub komórkowej. 
2. Podmiot nie udostępnia bez nadzoru urządzeń z dostępem do internetu do użytku własnego małoletnich, w wyjątkowych przypadkach może zezwolić na użycie podmiotu sprzętu pod nadzorem Pracownika. 
3. Nie dopuszcza się dzieci do korzystania z prywatnego sprzętu elektronicznego należącego do pracownika. Jeśli jest to koniecznie, musi odbywać się w obecności pracownika w celu uniemożliwienia dziecku dostępu do prywatnych treści znajdujących się na urządzeniu.
4. W przypadku dostępu realizowanego pod nadzorem pracownika podmiotu, osoba ta ma obowiązek informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu. Pracownik czuwa także nad bezpieczeństwem korzystania z Internetu.
5. Organizacja zapewnia, aby sieć internetowa podmiotu lub sieć udostępniania dzieciom w inny sposób, była zabezpieczona przed przed zagrożeniami bezpieczeństwa danych
6. Każdy pracownik pracujący z dziećmi czuwa nad bezpiecznym korzystaniem przez nie z mediów elektronicznych, w szczególności pilnuje, aby dzieci nie rejestrowały ani nie publikowały wizerunku swojego lub innych dzieci przed, w trakcie i po zajęciach w sposób sprzeczny z godnością dziecka, a także informuje dzieci o konieczności rozważnego korzystania z mediów społecznościowych.

Zasady ochrony wizerunku i danych osobowych małoletnich

1. W działaniach Fundacji kierujemy się dobrymi praktykami ochrony danych osobowych wszystkich osób których dane przetwarzamy.
2. Instytucja zapewnia najwyższe standardy ochrony danych osobowych dzieci zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
3. Kierujemy się rozwagą i należytą starannością wobec utrwalania, przetwarzania, używania i publikowania wizerunków małoletnich. 
4. Osoby małoletnie i inni uczestnicy wydarzeń mają prawo zdecydować czy ich wizerunek zostanie zarejestrowany i w jakim celu zostanie użyty. 
5. Sprzęt jaki zostanie użyty do rejestracji wizerunku musi zostać zatwierdzony przez kierownictwo organizacji, a pracownik musi każdorazowo uzyskać zgodę kierownictwa organizacji na rejestrację wizerunku osób małoletnich podczas wydarzeń. 
6. Personelowi instytucji nie wolno dokonywać samodzielnie lub umożliwiać osobom spoza organizacji w ich imieniu dokonywać utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie instytucji bez zgody opiekuna dziecka.
7. Przetwarzanie danych osobowych osób małoletnich wymaga zgody rodzica. Zgoda rodziców na utrwalanie wizerunku dziecka powinna zostać wyrażona za znajomością sposobów ich wykorzystania oraz ryzyk wiążących się z publikacją wizerunku w formie pisemnej lub elektronicznej (np. poprzez formularz zapisowy) 
8. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda opiekuna na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana.
9. Oprócz niniejszych standardów dane osobowe przetwarzane są zgodnie z obowiązującą w organizacji polityką prywatności.

Dbamy o bezpieczeństwo wizerunków osób małoletnich poprzez: 

1. Uzyskiwanie zgody rodzica przed przetwarzaniem i publikacją wizerunku małoletniego 
2. Udzielenie informacji do czego wykorzystywane będą zdjęcia i nagrania.
3. Nieujawnianie innych danych wrażliwych takich jak imię i nazwisko, informacje o stanie zdrowia i tym podobne, powiązanych z wizerunkiem dziecka. 
4. Należytą staranność by osoby małoletnie przedstawione na zdjęciach były przedstawione w sposób zgodny z obowiązującymi standardami i zasadami współżycia społecznego i by sytuacja zdjęcia / nagrania nie była ośmieszająca lub przedstawiająca je w negatywnym kontekście. 
5. Przechowywanie zdjęć i nagrań w sposób zgodny z prawem i dobrymi praktykami ochrony danych, tj. na analogowych nośnikach szyfrowanych przechowywanych w zamkniętym miejscu, a nośniki eletroniczne zawierające dane osobowe są przechowywane w folderze chronionym z dostępem ograniczonym. Nie przechowujemy danych osobowych na nośnikach nieszyfrowanych.

W sytuacjach, w których rodzice/opiekunowie lub uczestnicy organizowanych przez nas wydarzeń rejestrują wizerunki dzieci do prywatnego użytku, informujemy uczestników o tym, że: 

1. Wykorzystanie, przetwarzanie i publikowanie wizerunku dzieci i osób dorosłych wymaga udzielenia zgody przez te osoby, lub ich opiekunów prawnych (w przypadku osób małoletnich)
2. Zdjęcia i nagrania nie powinny być publikowane w internecie bez ww. zgody 
3. Należy rozważnie dbać o to, gdzie zdjęcia są publikowane oraz jakie są ich ustawienia prywatności, by zminimalizować ryzyko ich nieuprawnionego wykorzystania. 

Monitoring stosowania standardów 

1. Kierownictwo instytucji wyznacza Pana Michała Łyszkowskiego jako osobę odpowiedzialną za monitoring przestrzegania Standardów Ochrony Małoletnich w instytucji.
2. Osoba, o której mowa w punkcie poprzedzającym, jest odpowiedzialna za monitorowanie realizacji standardów, za reagowanie na sygnały naruszenia standardów, prowadzenie i analizę rejestru zgłoszeń oraz proponowanie w nich zmian.
3. Kierownictwo instytucji raz w roku organizuje spotkanie w celu podsumowania realizacji polityki.
4. Kierownictwo instytucji wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza personelowi nowe brzmienie Polityki.

Przepisy końcowe

1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia. 
2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla personelu instytucji, w szczególności poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń dla personelu lub poprzez przesłanie jej tekstu drogą elektroniczną. 
3. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla odbiorców – dzieci i ich opiekunów, w szczególności poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń i/lub zamieszczenie na stronie internetowej: varsztatovnia.pl 

W razie pytań zapraszamy do kontaktu!

– Zespół Varsztatovni